Hình ảnh không liên quan, dưng mà Tám thích quá nên chôm. Đẹp dã man lun
Cuối hạ, những thân cây bắp vàng loang lỗ phất phơ manh áo cọc còi dưới cái nắng đổ lửa. Lạ lắm. Mưa dai dẳng thế, mà hễ nắng lên thì chao ôi , rát cả da, cháy cả tóc chứ chẳng chơi. Nó ngừng tay không sạc cỏ nữa, thả cán cuốc nằm dài trên đất, ngồi nhìn đám cỏ tranh bạt ngàn cuối rẫy. Thứ cỏ chi cuốc đào cả gốc lên rồi, vậy mà xoay qua xoay lại, vùn vụt vọt ra xanh mướt đến đáng sợ. Nó nhớ nội, nhớ cái giường bé xíu của nó ở quê, nhớ cái mền sờn hết cả lông mà hễ thiếu, nó trằn trọc khó ngủ... Nó đếm từng ngày tới ngày tựu trường. Nó mong về dưới nội lắm rồi. Không biết tụi bạn nó ở dưới ấy có đi học hè không ? Nó chợt nghĩ giờ mà cho nó bài phương trình nào, chắc nó quên luôn cách giải cũng nên. Chợt, nó nghe có tiếng lào xào khe khẽ. Là của mẹ. Mẹ nó nói gì với ai đó. Ơ hay ! Mẹ đi đâu ra rẫy giữa trưa thế này ? Thường trưa như vầy, mẹ và nó cùng nhỏ em hay ngồi lẩy bắp, vừa canh mớ đậu xanh, mớ cà mót trái mùa được phơi trước sân. Nhưng trưa nay nó không ngủ được, lại chán cái trò lẩy bắp, nên mới vác cái cuốc ra cuối rẫy sau nhà đào đào cuốc cuốc. Mẹ đứng xoay lưng về phía nó. Cạnh mẹ là anh Đắng. Đám cà phê xanh rì cao vượt mặt che khuất tầm nhìn của mẹ. Mẹ không thấy nó. Không biết mẹ nói gì, nó chỉ thấy mặt anh Đắng buồn xo, hết cúi đầu nhìn ngón chân di di trên đất, rồi ngước nhìn mông lung đâu đó. Rồi mẹ vừa khóc vừa dúi tiền vào tay anh. Anh rụt tay lại không lấy. Mẹ nắm chặt tay anh lại. Hai người cứ thế dùng dằng. Nó nhìn không chớp mắt. Tim đập thình thịch. Một nỗi tò mò xen lẫn lo sợ thế nào ấy. Bao nhiêu câu hỏi hoài nghi thắc mắc nhảy múa trong đầu nó. Chuyện gì đang xảy ra thế ? Cuối cùng, anh Đắng cũng cầm tiền, gương mặt buồn như tàu lá rủ. Mẹ nói gì dăm câu nữa, rồi đi thẳng về hướng nhà. Anh Đắng với tay nắm lấy tay mẹ kéo lại. Mẹ nhìn anh, đôi mắt rưng rức nắng, rồi chầm chậm gỡ tay anh ra. Mẹ đi như chạy trốn. Không dám quay đầu. Anh Đắng nhìn dáng mẹ xiêu vẹo khuất sau tán cà phê lòa xòa, thất thiểu ngồi phịch xuống đất. Hình như anh khóc. Nó thấy anh hỉ mũi mấy lần, anh ngồi bất động, gục đầu vào gối, tay ôm chặt hai chân. Như một pho tượng. Nó cũng ngồi, lòng trơ như tượng nhìn anh. Đàn bà ngồi thế nhìn đã tội, đàn ông mà vậy càng thấy đau đau. Nó cứ lặng im như thế ngồi nhìn anh. Len lén. Mớ nắng xông xênh rải kín quả đồi đỏ hừng hực, phả lên gương mặt anh những vệt dài hăng hắt. Dưới nắng, anh đã gầy, trông càng teo tóp đến khắc khổ. Đôi bàn tay gân guốc chằng chịt cầm mớ tiền mẹ đưa chẳng buồn đếm. Anh cứ ngồi thế, thi thoảng ngửa mặt nhìn bầu trời xanh ngút ngắt. Chẳng biết anh đang nghĩ gì, nhưng trong đầu nó, trăm ngàn dấu hỏi treo lơ lửng.
Chiều hôm đó, anh Đắng đi đâu mất, không về nhà. Con nắng mồ côi loay hoay vương trước ngõ. Ba nó cứ ra vô làu bàu cằn nhằn hỏi má từ trưa giờ có thấy anh đâu không. Má ngơ ngác bảo không để ý. Nó im lặng không nghe, không thấy và... không biết. Ba có vẻ bực dọc bỏ đi đâu đó. Đến khi trời sầm sập tối, tiếng tắc kè thi nhau rúc từng hồi, ba nó bắt đầu về, và ra rả chửi trong cái ngà ngà say. Ba chửi anh Đắng nhiều lắm. Ba bảo giếng nhận thầu rồi, mai đi đào cho người ta, anh bỏ đi vô trách nhiệm thế lấy ai mà làm. Rồi nào là ba lo cho anh thế nào, xem anh như con ruột của mình ra sao, ăn chung mâm, nhậu chung chiếu... Vậy mà anh thật bạc bẽo, nỡ bỏ đi đến cả một câu chào không có. Cái ơn cưu mang năm bảy năm nay được ba mang ra mài loang loáng. Má cúi đầu mải miết lẩy bắp, chẳng nói năng gì. Gương mặt không vui không buồn với khóe môi mím chặt. Nó bắt đầu mờ mờ hiểu, người lớn là vậy đó. Là có những niềm vui cũng chẳng dám khoe ríu rít như con trẻ. Là có những nỗi buồn chỉ biết nhấn chìm trong im lặng, không dám khóc, để dành từ từ ngấu nghiến. Có lẽ, giờ này, lòng má đang đau lắm. Mà chắc gì riêng má. Biết đâu, ở đâu đó, cũng có người còn đau hơn má nữa chăng ?
.................
Nó choàng tỉnh bởi tiếng đồ đạc loảng xoảng vỡ. Nhỏ em khóc thét lên. Nó ôm chặt lấy em. Ánh đèn dầu tù mù cũng đủ cho nó thấy qua khe liếp, đôi mắt long lên sòng sọc của ba và má nó ngồi co rúm nơi mép chỏng tre, gương mặt ràn rụa nước mắt. Má vừa khóc, vừa nói trong đứt quãng.
- Người ta làm cho nhà mình bao nhiêu năm, anh có trả người ta tiền đâu. Anh nuôi cơm được ngày vài bữa, mà anh coi, anh bắt người ta làm như con trâu con bò cho anh từ sáng tới tối . Tết nhứt cũng không cho người ta nỗi bộ đồ mới. Làm vậy là ăn ở ác lắm. Tha cho người ta đi, để người ta còn có tương lai. Chứ ở vầy, biết bao giờ người ta mới có tiền mà về quê chứ...
Bốp !
Ba tát má một cái trời giáng. Má im bặt, đôi mắt nhìn ba thất thần. Lần đầu tiên ba đánh má mà nó thấy. Ba gầm gừ như con thú hoang bị chọc tiết. Ba ném mạnh cái ghế gỗ bật tung cả cánh cửa ọp ẹp. Gió thốc từng hồi như muốn giật bung cả mái lá xác xơ đang run phần phật.
- Tao làm thế là vì ai đây ? Vì cái nhà này đó mày biết không hả ? Tao nuôi nó thì nó phải làm cho tao mới có ăn chứ. Mày mê cái gì của nó mà chồng không bênh, không lo, lại đi lấy tiền nhà đưa cho thằng đó bỏ trốn. À, hay là...
Không cho má một câu chen vào, tiếng bấc tiếng chì ba quăng ném không thương tiếc. Má vẫn âm ỉ khóc, ngồi thu lu người đến tội. Nó muốn chạy ra ôm má, nhưng không hiểu sao, nó ngồi lặng im. Đến thở cũng rón rén. Nó ôm chặt đứa em, len lén nằm xuống sạp, cố nhắm mắt xua đi ánh mắt ám ảnh ban chiều của má. Nó lan man nghĩ đến anh Đắng, nó không còn nghe ba nó đang gào thét những gì. Tiếng mối mọt đầu chõng kêu rệu rạo. Chẳng biết ba còn mắng đến bao giờ, nó cũng không biết nó ngủ đi từ lúc nào. Chỉ biết khi nó mở mắt, đã thấy trời hâm hấp sáng.
Ba đi rồi. Má đang lui cui chẻ mớ củi. Nồi bắp hầm sôi ùng ục trên bếp đưa mùi hương ngòn ngọt thanh thanh len vào từng cuống phổi. Sương sớm vẫn còn nằm sóng xoãi khắp đồi chưa muốn dậy. Cái se se lạnh buổi sớm mai dễ làm lòng con người ta trong vắt đến lạ kỳ. Như chưa từng có cơn bão nào đêm qua thổi tung mái lá cả. Nó lặng lặng ngồi xuống cạnh má, nói khẽ thôi, nhưng cũng đủ làm cho má ngưng tay:
- Hôm qua, con thấy má ở sau rẫy...
Má nhìn nó. Ánh mắt đầy lo lắng, hoài nghi, mặc cảm đến thảm. Nó không nói gì nữa. Nó muốn nghe má nói. Hình như, má cũng hiểu. Má nó rù rì, thì thầm như sợ cả con kiến bò ngang qua cũng nghễnh tai nghe ngóng :
- Mai mốt lớn, con sẽ hiểu. Con đừng nói với ba nghen !
Nó gật đầu. Nó không hiểu hết vì sao má làm như thế, nhưng nó vẫn cứ tin là má đúng. Như trẻ con tin tiên bụt có thật trên đời dù rằng chẳng bao giờ sờ râu ông tiên nào được cả. Má nói phải. Anh Đắng cũng lớn rồi. Có ai hơn 25 tuổi mà cả ngày chẳng dám hò hẹn cùng ai. Làm quần quần từ lúc gà dợm gáy đến khi tắt hẳn nắng vẫn còn chưa chịu nghỉ. Đi đào giếng cho ba cả ngày thì thôi, tối về, ba đi nhậu gì đi, anh quanh quẩn ở nhà khi thì phụ má đóng lại cái chuồng thỏ, lúc ngồi xắt lá thuốc, đóng cọc trồng nấm đến cạn đêm. Nhiều lúc nhìn anh Đắng miệt mài làm, không nói năng gì tới ai, nó từng có ao ước mai này có chồng, nhất định nó sẽ kiếm một anh chồng siêng năng, hiền lành y như anh Đắng vậy. Nó thôi không hỏi nữa. Biết có hỏi cũng bằng không. Nó đứng dậy, cúi đầu, chu miệng thổi phì phì cái bếp đang ngum ngúm. Mớ tro trăng trắng bay mù mù. Khói bếp cay cay trong mắt nó. Tự dưng, khóc làm chi vậy ? Dở người.
Nó lặng lẽ tựa đầu vào cửa xe, mắt lờ đi, cố không nhìn dáng ba má nó lờ mờ đứng dưới đường dõi theo cái xe đang xình xịch lăn bánh. Đứa em nhỏ choắt ngồi cạnh nó rấm rứt khóc vì phải xa má nữa rồi. Nó ôm em, tay xoa xoa lên bờ vai gầy teo, đầu dúi vào mái tóc loe ngoe khen khét nắng. Nhỏ em nó chẳng buồn nhớ đến chuyện ba đánh nhỏ hôm nọ bằng cây vông - thứ cây thân trắng phau phau, lá xanh mươn mướt, được trồng làm hàng rào giữ rẫy chi chít những chiếc gai be bé. Gai gâm phải chỗ nào, mai chỗ ấy tứa mủ đến buốt. Nhỏ chẳng thèm để ý đến chuyện ấy, mồm cứ thút thít, i ỉ :" Má ơi ! Ba ơi !" nghe đắng nghét cả họng. Trẻ con thanh khiết, độ lượng đến vô ngần. Chẳng phải nợ nần gì, sao tự dưng nó ghét cái màu đất đỏ au như màu máu thế nhỉ. Có gì vui đâu khi nơi ấy mang đi của chị em nó vòng tay của má mà đáng ra, chị em nó được vỗ về mới phải. Nó rời nơi ấy, nhắm mắt hờ xua đi những hình ảnh đẹp đẽ còn sót lại trong trí nhớ. Nó cố nhủ làm gì có con trăng to tròn vành vạnh treo lơ lửng giữa trời nghe tiếng nó hát trải khắp đồi cà, tiếng anh Đắng cười hiền hiền như lá, tiếng mẹ giòn tan âm ấm, tiếng em nó líu lo lấp lánh ... vào những đêm rằm cả nhà trải chiếu ra giữa sân ngồi nhìn đêm nhảy múa. Nó cố xua đi gương mặt ba xám ngoạch, thi thoảng nở cái cười sặc mùi thuốc lá khi cầm mớ tiền chua ngoắt mồ hôi đếm tới đếm lui, đếm đi đếm lại. Xe chạy rì rầm xé lớp sương dày đặc. Mùi đêm pha lẫn mùi cây cỏ của núi rừng phả vào mặt từng luồn buôn buốt.
Mới đó mà đã cạn mùa rồi...
Không cho má một câu chen vào, tiếng bấc tiếng chì ba quăng ném không thương tiếc. Má vẫn âm ỉ khóc, ngồi thu lu người đến tội. Nó muốn chạy ra ôm má, nhưng không hiểu sao, nó ngồi lặng im. Đến thở cũng rón rén. Nó ôm chặt đứa em, len lén nằm xuống sạp, cố nhắm mắt xua đi ánh mắt ám ảnh ban chiều của má. Nó lan man nghĩ đến anh Đắng, nó không còn nghe ba nó đang gào thét những gì. Tiếng mối mọt đầu chõng kêu rệu rạo. Chẳng biết ba còn mắng đến bao giờ, nó cũng không biết nó ngủ đi từ lúc nào. Chỉ biết khi nó mở mắt, đã thấy trời hâm hấp sáng.
Ba đi rồi. Má đang lui cui chẻ mớ củi. Nồi bắp hầm sôi ùng ục trên bếp đưa mùi hương ngòn ngọt thanh thanh len vào từng cuống phổi. Sương sớm vẫn còn nằm sóng xoãi khắp đồi chưa muốn dậy. Cái se se lạnh buổi sớm mai dễ làm lòng con người ta trong vắt đến lạ kỳ. Như chưa từng có cơn bão nào đêm qua thổi tung mái lá cả. Nó lặng lặng ngồi xuống cạnh má, nói khẽ thôi, nhưng cũng đủ làm cho má ngưng tay:
- Hôm qua, con thấy má ở sau rẫy...
Má nhìn nó. Ánh mắt đầy lo lắng, hoài nghi, mặc cảm đến thảm. Nó không nói gì nữa. Nó muốn nghe má nói. Hình như, má cũng hiểu. Má nó rù rì, thì thầm như sợ cả con kiến bò ngang qua cũng nghễnh tai nghe ngóng :
- Mai mốt lớn, con sẽ hiểu. Con đừng nói với ba nghen !
Nó gật đầu. Nó không hiểu hết vì sao má làm như thế, nhưng nó vẫn cứ tin là má đúng. Như trẻ con tin tiên bụt có thật trên đời dù rằng chẳng bao giờ sờ râu ông tiên nào được cả. Má nói phải. Anh Đắng cũng lớn rồi. Có ai hơn 25 tuổi mà cả ngày chẳng dám hò hẹn cùng ai. Làm quần quần từ lúc gà dợm gáy đến khi tắt hẳn nắng vẫn còn chưa chịu nghỉ. Đi đào giếng cho ba cả ngày thì thôi, tối về, ba đi nhậu gì đi, anh quanh quẩn ở nhà khi thì phụ má đóng lại cái chuồng thỏ, lúc ngồi xắt lá thuốc, đóng cọc trồng nấm đến cạn đêm. Nhiều lúc nhìn anh Đắng miệt mài làm, không nói năng gì tới ai, nó từng có ao ước mai này có chồng, nhất định nó sẽ kiếm một anh chồng siêng năng, hiền lành y như anh Đắng vậy. Nó thôi không hỏi nữa. Biết có hỏi cũng bằng không. Nó đứng dậy, cúi đầu, chu miệng thổi phì phì cái bếp đang ngum ngúm. Mớ tro trăng trắng bay mù mù. Khói bếp cay cay trong mắt nó. Tự dưng, khóc làm chi vậy ? Dở người.
.............................
Nó lặng lẽ tựa đầu vào cửa xe, mắt lờ đi, cố không nhìn dáng ba má nó lờ mờ đứng dưới đường dõi theo cái xe đang xình xịch lăn bánh. Đứa em nhỏ choắt ngồi cạnh nó rấm rứt khóc vì phải xa má nữa rồi. Nó ôm em, tay xoa xoa lên bờ vai gầy teo, đầu dúi vào mái tóc loe ngoe khen khét nắng. Nhỏ em nó chẳng buồn nhớ đến chuyện ba đánh nhỏ hôm nọ bằng cây vông - thứ cây thân trắng phau phau, lá xanh mươn mướt, được trồng làm hàng rào giữ rẫy chi chít những chiếc gai be bé. Gai gâm phải chỗ nào, mai chỗ ấy tứa mủ đến buốt. Nhỏ chẳng thèm để ý đến chuyện ấy, mồm cứ thút thít, i ỉ :" Má ơi ! Ba ơi !" nghe đắng nghét cả họng. Trẻ con thanh khiết, độ lượng đến vô ngần. Chẳng phải nợ nần gì, sao tự dưng nó ghét cái màu đất đỏ au như màu máu thế nhỉ. Có gì vui đâu khi nơi ấy mang đi của chị em nó vòng tay của má mà đáng ra, chị em nó được vỗ về mới phải. Nó rời nơi ấy, nhắm mắt hờ xua đi những hình ảnh đẹp đẽ còn sót lại trong trí nhớ. Nó cố nhủ làm gì có con trăng to tròn vành vạnh treo lơ lửng giữa trời nghe tiếng nó hát trải khắp đồi cà, tiếng anh Đắng cười hiền hiền như lá, tiếng mẹ giòn tan âm ấm, tiếng em nó líu lo lấp lánh ... vào những đêm rằm cả nhà trải chiếu ra giữa sân ngồi nhìn đêm nhảy múa. Nó cố xua đi gương mặt ba xám ngoạch, thi thoảng nở cái cười sặc mùi thuốc lá khi cầm mớ tiền chua ngoắt mồ hôi đếm tới đếm lui, đếm đi đếm lại. Xe chạy rì rầm xé lớp sương dày đặc. Mùi đêm pha lẫn mùi cây cỏ của núi rừng phả vào mặt từng luồn buôn buốt.
Mới đó mà đã cạn mùa rồi...
